 | ||||||
 | ||||||
 | ||||||
| ||||||
 | ||||||
| ||||||
 | ||||||
| ||||||
 | ||||||
| ||||||
 | ||||||
| ||||||
 | ||||||
| ||||||
|
 |
|
 |
|
 |
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Achtergronden
Gardner plaatst zijn Multiple Intelligences in een moreel perspectief
Het onderzoek 'The Manner of Teaching' geeft te denken. We noteren in de lijn van Fenstermacher enkele overwegingen. De pedagogische opdracht, of zo men wil: de ontwikkeling van waarden en normen, faalt wanneer men zich uitsluitend richt op methods en modeling. In dit verband een opmerking over de lerarenopleidingen. Het opleidingscurriculum besteedt begrijpelijkerwijze veel aandacht aan onderwijskundige competenties. Daar worden studenten ook op afgerekend. Voor de complementaire dimensies die Fenstermacher typeert met style en manner, is in de praktijk van de opleiding minder systematische ruimte. Waarschijnlijk omdat deze dimensies toch min of meer als strikt persoonsgebonden aangelegenheden worden beschouwd. Tenslotte: het zal duidelijk zijn dat de empirische bevindingen van Fenstermacher c.s. een nieuwe impuls geven aan de bezinning op de pedagogische opdracht van het onderwijs.
Dr. Martin Hoffman: empathie is sleutel voor morele ontwikkeling Kinderen komen niet zomaar tot moreel inzicht en moreel handelen. Daar gaat een lang proces aan vooraf, waarbij empathie een belangrijke rol speelt. De morele ontwikkeling begint met het vermogen om te voelen en te begrijpen wat anderen ervaren. Opvoeders spelen in dit verband een zeer belangrijke rol. In de periode tussen het tweede en tiende levensjaar proberen ouders gemiddeld 15.000 keer per jaar het gedrag van het kind te veranderen, of bij te sturen. Wanneer zij daarbij focussen op het perspectief en de gevoelens van anderen, en tevens de uitwerking van het eigen gedrag van het kind verhelderen, leveren zij een krachtige bijdrage aan de morele ontwikkeling. Hoffman benadrukt onder andere de morele betekenis van dit inductieproces. Het gaat hier overigens om een complex gebeuren. Tijdens hun socialisatie doen kinderen diverse 'scripts' op, die in nieuwe situaties geactiveerd worden en uiteindelijk kunnen resulteren in pro-sociaal gedrag.  Martin Hoffman, hoogleraar psychologie aan de New York University, ordent in zijn wetenschappelijke studie ( zie: Description & Chapter Contents) een veelheid van relevante concepten en sleutelbegrippen die hij in de afgelopen dertig jaren heeft ontwikkeld. Met zijn standaardwerk van 300 bladzijden ben je dan ook niet op een achternamiddag klaar. 'Empathy and Moral Development' is een must voor lerarenopleiders in het algemeen en pedagogen in het bijzonder. Aanstaande leraren zouden met het oog op de morele ontwikkeling van leerlingen zeer gebaat zijn bij een samenvatting van de theorie van Hoffman.* Empathy and Moral Development, Implications for Caring and Justice, M.L Hoffman, Cambridge University Press 2000. Zie voor Sample Text Chapter One - Introduction and Overview (352k Adobe Acrobat): http://www.cup.cam.ac.uk Nieuw katern: 'Opvoeden tot moreel besef' In de reeks Pabo-katernen verscheen onlangs een nieuwe uitgave van de hand van drs. Max Dohle. Hij stelt in 'Opvoeden tot moreel besef' de volgende thema's aan de orde: 1) Moraliteit en morele opvoeding; 2) Moreel gedrag; 3) Moreel denken; 4) Morele gevoelens; 5) De morele atmosfeer. De katern is helder gestructureerd, plezierig geschreven en biedt inhoudelijk een goed overzicht van de verschillende theoretische aspecten die van betekenis zijn voor de morele ontwikkeling van leerlingen. De katern leent zich prima voor zelfstudie. * 'Opvoeden tot moreel besef' is uitgegeven door Esstede bv, Heeswijk-Dinther, 1999. ISBN 90 75142 26 9 Waarden en zingeving Hoe kunnen we omgaan met waarden en normen in klas- en schoolverband? Wat wordt er precies gevraagd van de leerkracht? En wat kunnen kinderen aan in de morele opvoeding? En tenslotte, wat is de band tussen waarden en normen en zingeving, of meer specifiek: wat is het verband met het christelijk zingevings- of opvoedingsproject van de school ? Deze kwesties stelt dr. Bert Roeben, universitair hoofddocent Catechetiek aan de Theologische Faculteit Tilburg, aan de orde in zijn artikel: 'Waarden: de moeite waard ?' Ouderorganisaties op Internet De communicatie tussen school en thuis is een van de prioriteiten van de ouderorganisaties. De onderstaande organisaties hebben inmiddels een eigen home page op Internet.
Achtergrondinformatie over kindermishandeling Het Nederlands Instituut voor Zorg en Welzijn / NIZW heeft een site ontwikkeld met als thema: 'Mishandeling: aanpak van geweld in afhankelijkheidsrelaties'. Op deze informatieve site worden de volgende aspecten van kindermishandeling besproken. De definitie / vormen / oorzaken / gevolgen / omvang / signalen / hulpverlening / de wet / preventie / het medisch beroepsgeheim. Verhalen en morele opvoeding 'Als leerlingen een verhaal lezen, wordt het de sfeer in de klas altijd ontspannen', schreef een student in een zelfevaluatie. Dat verhalen ook van belang zijn voor de persoonsvorming van leerlingen, is iets wat studenten in de regel tijdens hun opleiding leren. Een citaat uit een module: 'Verhalen hebben niet alleen een esthetische waarde. Mogelijkheden tot zelfverstaan en de zoektocht naar zinvol handelen kunnen via het verhaal worden ontsloten'.  Het zijn met name de Amerikanen William Bennett, Nel Noddings en Herbert Kohl die de afgelopen jaren een relatie hebben gelegd tussen 'moral education' en 'storytelling'. Zij deden dat respectievelijk vanuit een perspectief op de inhoud, het proces en de reflectie. John Lockwood pleit in zijn dissertatie voor een benadering waarin deze perspectieven complementair worden gehanteerd.
Verhalenbundels die in Amerika met het oog op persoonsvorming worden uitgebracht zijn (tot nu toe) vooral gericht op expliciete deugden. Bij opvoeders blijkt naar dergelijke literatuur een grote vraag te bestaan. 'The Book of Virtues' (Bennett) ging in miljoenen exemplaren over de toonbank. Verschillende onderwijsorganisaties hebben geïnvesteerd in verhalen met een morele betekenis.
Crimineel gedrag en biologische factoren  Het onderzoek naar biologische factoren achter crimineel gedrag is geen taboe meer. In de pers verschenen berichten over een nieuw onderzoek aan de VU.
Daarbij is het werk van de Amerikaanse onderzoeker Adrian Raine een belangrijk uitgangspunt. Dr. Raine houdt zich onder andere bezig met de relatie tussen moeder en kind. Meer informatie Serie voor waardenopvoeding in de basisschool compleet
Reviewstudie NOW / Programmaraad voor het Onderwijsonderzoek
More information: If you would like more information about the Conference, please contact either the Organiser, Daan Brugman, on d.brugman@fss.uu.nl, or the Coordinator of MOSAIC, Helen Haste, helhaste@aol.com Instrument om beleid te toetsen op pedagogische kwaliteit
Onderzoek CEP: Teachers Unprepared to Teach Character  Lerarenopleidingen schieten te kort en veel leraren zijn niet voorbereid op de integrale aanpak van waarden en normen in het onderwijs. Deze conclusie is te vinden in het meest recente Amerikaans onderzoek naar de praktijk van 'Character Education'. Dat Character Education een zeer belangrijke onderwijsdoelstelling is, blijkt in Amerika geen punt van discussie. Integendeel; meer dan negentig procent van de respondenten is er een uitgesproken voorstander van. Maar de praktijk laat nog te wensen over. De resultaten van het onderzoek zijn gepubliceerd onder de veelzeggende titel: Teachers As Character Educators: Are the Nation's Schools of Education Coming Up Short? De complete tekst is Online te lezen op de site van de Character Education Partnership.
 Informatie over de koepelorganisatie CEP.
Hoofdlijnen 'Morele opvoeding' Max Dohle is bezig met de ontwikkeling van een PABO-katern, waarin de ontwikkelingspsychologische benadering van morele opvoeding op de basisschool wordt uitgewerkt. Deze nieuwe uitgave zal in de zomer van 1999 verschijnen. Op de Site W&N alvast enige informatie over de hoofdlijnen van het concept. Onderwijsresearchdagen Nijmegen  Op de Onderwijsresearchdagen staan op 21 mei de pedagogische opdracht van de school en de pedagogische professionaliteit van de docent in het brandpunt van de wetenschappelijke belangstelling.
Informatie over de sessie en het symposium. Kosovo Dossier Onderwijsgevenden die zich willen verdiepen in het drama rond Kosovo, kunnen voor achtergrondinformatie terecht in het dossier van Planet Internet. Op de site 'Military Action in Yugoslavia' zijn de uiteenlopende visies van de verschillende betrokken partijen te vinden. Oorlog en ethiek De situatie op de Balkan maakt de oude discussie over de rechtvaardiging van de oorlogsvoering opeens weer hoogst actueel. Dr. Lawrence Hinman geeft in zijn 'Ethics Updates' bronnen met betrekking tot de just war theory. De New York Times haakt in op de actualiteit met een Lesson Plan voor grades 6 - 12 Verhalenserie over deugden op video Vervolg op bestseller van William Bennet Meer helderheid over de samenwerking tussen opvoeders thuis en opvoeders in de basisschool Richtinggevend onderzoek van Klaassen en Leeferink Bloot buiten de buis Waarden en normen op en langs de electronische snelweg laten kinderen, leerkrachten en ouders niet onberoerd. Morele opvoeding: waarden en normen in het basisonderwijs Praktijkboek van Max Dohle Schokkend relaas van 'de slechte moeder' Het verhaal onder deze pakkende titel vind je in het Magazine van Ouders Online. In dit electronisch tijdschrift kun je ondermeer kennis nemen van een Forum, een Leeszaal en Thema-pagina's. Op dit moment gaan de subthema's over: antroposofische ouders, hoogbegaafdheid, gescheiden ouders en omgangsrecht, één-ouder gezinnen en grote gezinnen. Zie: Ouders Online. http://www.ouders.nl/begin.htm Achtergrondinformatie over Montessori-onderwijs Maria Montessori (1870 - 1952) heeft als vernieuwingspedagoge grote invloed gehad op de ontwikkeling van het onderwijs. Zij wordt een vrijheidspedagoge genoemd. De kern van haar methode wordt meestal samengevat in de uitspraak: 'Help mij het zelf te doen'; alle opvoeding is naar haar overtuiging in principe zelfopvoeding. Uitgangspunt is dat een kind een natuurlijke, noodzakelijke drang tot zelfontplooiing heeft. Opvoeding en onderwijs moeten onderkennen wat op een gegeven moment de behoeften van een kind zijn en daarop inspelen, door de juiste omgeving, begeleiding en materialen te bieden. * Meer informatie over het Montessori-onderwijs http://ourworld.compuserve.com/homepages/montessori/ Nieuwe publikatie over Maria Montessori Maria Montessori 1870 - 1952, Kind van haar tijd, vrouw van de wereld Achtergrondinformatie over Freinetpedagogie De Freinetpedagogie is een van de vele waardengeladen stromingen in onderwijsland. De Freinetbeweging is een organisatie van mensen die begaan zijn met het emancipatorisch onderwijs en de pedagogiek van Freinet. Wie meer wil weten over de visie en praktijk kan terecht op de Belgische Freinet site. Trefwoorden die je daar tegenkomt zijn : "consequent leerlinggericht / expressie - communicatie - creatie - zelf vragen kunnen stellen / autonomie & verantwoordelijkheid / socialisatie: samenwerken in een coöperatieve klas / ruimte voor persoonlijke leervorderingen / gericht op het leven zelf / natuurlijk leren". Zie: AKO/Freinetbeweging. http://www.artefact.be/open.skies/ako-freinet/test5.htm Visies op sociaal - emotionele ontwikkeling In het themanummer sociaal-emotionele ontwikkeling van Primair online zitten een aantal interessante artikelen. Ze zijn geschreven vanuit het perspectief van de Schooladviesdienst regio Nijmegen (SAD). Enkele titels: 'Pedagogisch klimaat in de klas' / 'Als kinderen zich niet veilig voelen' / 'Fuehren oder Wachsen lassen' / 'Welbevinden en ontwikkeling' / 'Sociale ondersteuning en het gebruik van enkele signaleringsinstrumenten' / 'SEO-programma's voor het primair onderwijs' / 'Bespreking van curatieve en preventieve programma's'. Zie: Primair online van de SAD. http://www.sad.nl/primair_online/index.html Psychologie en morele opvoeding Een nieuw artikel van de Amerikaanse onderzoekers Marvin Berkowitz en John Grych  |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Met zijn theorie van de Multiple Intelligences (MI) blijft dr. Howard Gardner (Harvard University) aan de weg timmeren. En met buitengewoon veel succes. Insiders hebben daarvoor verschillende verklaringen. Zo spoort Gardner's kritiek op de eenzijdige waardering van de verbale / linguistische en mathematische intelligentie, om te beginnen met de algemene opvatting dat goed onderwijs recht behoort te doen aan alle persoonlijke kwaliteiten van de leerling. Een andere verklaring verwijst naar de kracht van de wetenschappelijke onderbouwing van de 
Tijdens de AERA 2000 benadrukte Gary Fenstermacher een aantal opmerkelijke zaken.
